Berlijnplein 65-plus

Social Design
met FAAM, voor RAUM

Het Berlijnplein is een experimentele publieke ruimte in Utrecht, met als doel een cultureel hart van de wijk te worden. Een plek waar iedereen welkom is. Maar wat als sommige mensen er niet lijken te willen, of kúnnen komen? Ik werd gevraagd mee te denken over hoe de plek verwelkomender kon zijn voor ouderen. De opdracht: een artistiek object ontwerpen dat 65-plussers kunnen lenen uit de buurtuitleen. Maar tijdens een co-creatief traject met ouderen werd al snel duidelijk dat het probleem ergens anders lag.

Veel ouderen liepen wel langs het plein, maar bleven er niet hangen. De bestaande zitplekken zagen er speels en aantrekkelijk uit, maar waren totaal ongeschikt voor mensen die slecht ter been zijn. Geen armleuningen, te laag, te instabiel.

Samen onderzochten we wat er wél nodig was om het Berlijnplein toegankelijk én uitnodigend te maken. We testten bestaande objecten, bespraken frustraties en behoeften, en dachten met elkaar na over nieuwe vormen van ontmoeting. Op basis daarvan ontwierp ik een simpel bankje, want de groep wilde graag iets herkenbaars zien tussen alle artistieke bouwwerken, om te voelen dat ze welkom zijn. Het kreeg een rollator-aanschuifplek, een brievenbus voor contact met RAUM zonder digitale drempels, en in het hout gefreesde vragen om gesprekken op gang te brengen.

Het bankje staat inmiddels permanent op het plein, en RAUM onderzoekt of er meer gemaakt kunnen worden. Soms begint een ontwerpvraag met een ‘artistiek object’. Maar eindigt die met een plek om gewoon even te zitten.

Met grote dank aan de samenwerking met FAAM Utrecht en RAUM, onderzoeker Nina Nijenhuis, mede-maker Lonneke, theatergroep de Hangouderen, Rieke, Johan, Wobke, Herma, Bella, Hillie, Renee, en alle toevallige voorbijgangers.